Fysiotherapie WERKt: onderzoek naar een multimodale en werkgeoriënteerde interventie bij ontstekingsreuma
Mensen met reumatoïde artritis (RA) of axiale spondyloartritis (ziekte van Bechterew, afgekort axSpA) verliezen vaker hun baan dan wanneer deze aandoeningen afwezig zijn. De fysio-/oefentherapeut kan voor mensen met RA en axSpA mogelijk een belangrijke rol spelen in het verbeteren van het werkvermogen. Fysiotherapie WERKt onderzoekt of een multimodale, fysiotherapeutische en werk specifieke behandeling (kosten)effectief is voor het verbeteren van het werkvermogen bij mensen met RA of axSpA.

- Looptijd onderzoek: november 2020 – juni 2025
Aanleiding
Aan het werk zijn en blijven (werkvermogen) is belangrijk voor iemands welbevinden. Verlies van werk heeft naast economische gevolgen daarom ook belangrijke gevolgen voor de kwaliteit van leven. Voor mensen met ontstekingsreuma zoals RA en axSpA is aan het werk blijven niet vanzelfsprekend. Door pijn, vermoeidheid, gewrichtsklachten en verminderde fitheid verliezen zij vaker hun baan. Dit kan al vroeg in het ziekteproces gebeuren, soms zelfs al vóór de diagnose. Een tijdige en effectieve aanpak die het werkvermogen verbetert is dus van groot belang. Een door de fysio-/oefentherapeut-geleide behandeling kan dit mogelijk op een (kosten)effectieve manier realiseren.
Opzet onderzoek
Physiotherapy WERKt onderzoekt of een multimodale, werkgeoriënteerde interventie (kosten)effectiever is dan gebruikelijke zorg bij mensen met RA of axSpA en een verminderd werkvermogen. Via verschillende kanalen werden personen met RA/axSpA en (dreigend) verminderd werkvermogen uitgenodigd om deel te nemen aan de studie. Potentiële deelnemers werden gescreend door een onderzoeker en de diagnose werd gecontroleerd bij de behandelend reumatoloog. Na toestemming werden zij gerandomiseerd toegewezen aan een interventiegroep voor de werk-georiënteerde fysiotherapeutische behandeling of een controlegroep waarin alleen de gebruikelijke zorg werd voortgezet.
De interventie
De fysio-/oefentherapeutische interventie was gepersonaliseerd en bestond uit een werkgerichte intake en het opstellen van werk-gerelateerde behandeldoelen, oefentherapie, voorlichting en gebruik van de ‘werk-routekaart’; een tool om laagdrempeliger door te verwijzen naar andere disciplines. Optioneel kon dit worden aangevuld met een werkplekonderzoek en een zelfmanagementcursus. In totaal ontvingen deelnemers in de interventiegroep 10 tot 21 behandelingen verdeeld over een jaar tijd. De interventie werd gegeven door specifiek voor deze interventie geschoolde eerstelijns fysio-/oefentherapeuten in de buurt van de deelnemers.
In totaal worden 140 deelnemers gerandomiseerd over de interventie- en de controle groep. Belangrijke ‘werk-gerelateerde’ uitkomstmaten zijn werkvermogen en productiviteit, ‘klinische uitkomstmaten’ zijn o.a. fysiek functioneren en pijn. Metingen vinden plaats via gevalideerde vragenlijsten bij aanvang van de studie en na 3, 6 en 12 maanden follow-up. De kosteneffectiviteit word bepaald op basis van de medische en maatschappelijke kosten.
Verwachte resultaten
Dit onderzoek levert kennis op over de effectiviteit en kosteneffectiviteit van een multimodale behandeling onder leiding van een fysio-/oefentherapeut met gerichte oefentherapie, voorlichting én werk-specifieke behandelonderdelen vergeleken met gebruikelijke zorg bij werkende mensen met RA of axSpA. Daarnaast worden fysio- en oefentherapeuten geschoold in het systematisch ontrafelen van de individuele problemen in het werk en richten zij hier specifiek de behandeling op. Als deze behandeling (kosten)effectief blijkt, dan komt hiermee een behandeling beschikbaar waarmee mensen met RA of axSpA relatief eenvoudig en laagdrempelig, naast pijn, vermoeidheid en fysiek functioneren, ook hun werkvermogen kunnen beïnvloeden.
Wetenschappelijke opbrengsten
- Effectiveness and cost-effectiveness of a multimodal, physiotherapist-led, vocational intervention in people with inflammatory arthritis: study protocol of the Physiotherapy WORKs trial | BMC Rheumatology | Study protocol (opent in nieuw tabblad)
- Development of a Multimodal, Physiotherapist-Led, Vocational Intervention for People with Inflammatory Arthritis and Reduced Work Ability: A Mixed-Methods Design Study | Full article (opent in nieuw tabblad)
- Work in the picture? The reporting of and effects on work outcomes in exercise therapy trials in people with rheumatoid arthritis or axial spondyloarthritis: a systematic review | Full article (opent in nieuw tabblad)
- Work-related support for employed and self-employed people with rheumatoid arthritis or axial spondyloarthritis: a cross-sectional online survey of patients | Rheumatology International | Full article
Beschouwing resultaten
[Volgt]
Uitvoerend onderzoeker
Nienke Bakker, fysiotherapeut en junioronderzoeker1
n.f.bakker@lumc.nl | LinkedIn
- Hoofdaanvrager
Prof. dr. T.M.P. Vliet Vlieland, hoogleraar doelmatigheid revalidatieprocessen, in het bijzonder fysiotherapie1
Projectleden
Dr. S. van Weely1,2, Dr. J. Knoop3, Dr. N. Hutting4, Dr. J. Engels4, Dr. B. Staal4,5, Dr. M. van der Leeden6,7, Prof. dr. A. Boonen

Affiliaties
1Leiden UMC, afdeling Orthopedie, Revalidatie en Fysiotherapie, 2Hogeschool Utrecht, GEZOND&WEL Centrum, instituut voor paramedische studies, 3Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, lectoraat Werkzame Factoren in de Beweegzorg, 4Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, onderzoeksgroep Arbeid & Gezondheid, 5Radboud UMC, IQ Healthcare, 6Amsterdam UMC locatie VUmc, afdeling Revalidatiegeneeskunde, 7Reade, Revalidatie en Reumatologie, 8Maastricht UMC, afdeling Reumatologie
Ook interessant

Axiale Spondyloartritis (2019)
Op initiatief van ReumaNederland is een aanbevelingendocument ten aanzien van fysiotherapie bij mensen met Axiale SpondyloArtritis ontwikkeld. Mw. dr. S.F.E….

Reumatoïde Artritis
Fysiotherapie is voor patiënten met reumatoïde artritis van belang om de spierkracht, conditie en dagelijks functioneren te verbeteren.

Factsheet: Fysiotherapie bij reumatoïde artritis
Deze breedgedragen factsheet kunt u als zorgverlener gebruiken om de fysiotherapie te positioneren in het zorgproces voor de patiënt met…